Przejdź do treści
Jak napisać skuteczny biznesplan: poradnik krok po kroku dla obecnych i przyszłych przedsiębiorców
Biznesplan bywa nazywany przez niektórych planem menedżerów, ponieważ wskazuje możliwości podejmowania skutecznych działań, które pozwalają firmie zająć trwałą pozycję na rynku”.
Biznesplan bywa nazywany przez niektórych planem menedżerów, ponieważ wskazuje możliwości podejmowania skutecznych działań, które pozwalają firmie zająć trwałą pozycję na rynku”.
Chcesz posłuchać artykułu ?
Z tego artykułu dowiesz się:
1. Czym jest biznesplan i po co się go tworzy.
2. Jak napisać dobry biznesplan i jak wpływa on na realizację przedsięwzięcia.
3. Jak należy tworzyć biznesplan w celu pozyskania wsparcia finansowego.
Marzysz o prowadzeniu własnej działalności, ale nie wiesz, od czego zacząć? Kluczem do sukcesu jest dobrze przygotowany biznesplan – dokument, który nie tylko pomoże Ci uporządkować pomysły, ale także przekona inwestorów i banki do wsparcia Twojego przedsięwzięcia. W tym artykule przeprowadzę Cię krok po kroku przez proces tworzenia takiej dokumentacji. Zapraszam do lektury.
Czym jest biznesplan i jak może Ci pomóc?
Zacznijmy od definicji, aby następnie móc zagłębić się w kolejne aspekty tego zagadnienia.
Biznesplan to jedno z podstawowych narzędzi planowania. Jest to dokument, który dowodzi, że Twoja działalność będzie zarabiała wystarczająco dużo, aby można było pokryć wszelkie wydatki z nią związane. Jej dochody powinny też satysfakcjonować właściciela oraz inwestorów, którzy przyczynili się do jej powstania.
Taką strategię biznesową może więc określić jako przewodnik lub mapę, która ułatwia drogę do celu. Informuje też o konkretnych obszarach, które powinno się wziąć pod uwagę przy analizie. Biznesplan bywa też nazywany przez niektórych planem menedżerów, ponieważ wskazuje możliwości podejmowania skutecznych działań, które pozwalają firmie zająć trwałą pozycję na rynku.
Zawiera informacje o tym, co chcesz robić, komu chcesz sprzedawać swoje produkty lub usługi, jak zamierzasz to robić i ile to będzie kosztować. Dzięki niemu łatwiej jest podejmować decyzje i przekonać inwestorów lub banki do wsparcia Twojego biznesu, np. gdy zależy Ci na kredycie lub dotacji.
Jaki jest cel opracowania biznesplanu?
Jeśli zastanawiasz się, po co właściwie tworzy się biznesplan, to zaraz to wyjaśnię.
Dokument ten tworzy się przede wszystkim po to, aby:
- zidentyfikować i ocenić ryzyko – umożliwia przewidzenie potencjalnych zagrożeń i przygotowanie się na nie, co zmniejsza ryzyko niepowodzenia przedsięwzięcia,
- ocenić opłacalność inwestycji – pomaga sprawdzić, czy biznes ma szansę przynieść zyski i czy warto w niego inwestować,
- przedstawić firmę partnerom i kontrahentom – pomaga w komunikacji z potencjalnymi partnerami, dostawcami i klientami. Pokazuje też profesjonalizm i przygotowanie przedsiębiorcy,
- usprawnić organizację pracy i podział obowiązków – pomaga zaplanować schemat struktury organizacyjnej firmy, odpowiedzialności i harmonogram działań,
- pozyskać finansowanie – jest niezbędny do przekonania banków, inwestorów czy instytucji finansowych do wsparcia firmy kapitałem,
- zaplanować rozwój firmy – takie pismo to mapa działań, która pomaga określić cele, sposoby ich realizacji oraz zasoby potrzebne do prowadzenia działalności,
- ułatwić zarządzanie firmą – służy jako narzędzie do monitorowania postępów, kontroli realizacji celów oraz podejmowania świadomych decyzji biznesowych.
Jak napisać biznesplan?
Bez względu na to, czy przygotowujesz go na potrzeby własne, czy dla określonego podmiotu zewnętrznego, biznesplan musi być dobrze przemyślany. Zawsze powinien być też jasny i czytelny. Co prawda nie istnieje żaden uniwersalny wzór biznesplanu, w każdym tego rodzaju materiale powinny znajdować się jednak następujące elementy:
Streszczenie wykonawcze
Streszczenie powinno zawierać najważniejsze informacje z poszczególnych części planu. Najlepiej, aby stanowiło jednocześnie jego zwięzłą wizytówkę. Z tego względu musi być starannie opracowane i stanowić esencję całego biznesplanu.
Powinny się w nim znaleźć m.in.:
- cel stworzenia dokumentu,
- podstawowe dane finansowe,
- wysokość oraz sposób wykorzystania potrzebnych środków,
- krótki opis oferowanych produktów lub usług wraz z rynkami zbytu i korzyściami dla klientów,
- doświadczenie i kompetencje zespołu zarządzającego adekwatne do przedsięwzięcia.
Dodam jeszcze, że choć streszczenie jest pierwszą częścią biznesplanu, to przygotowuje się je dopiero po ukończeniu całego dokumentu.
Charakterystyka przyszłego biznesu
Kolejnym elementem biznesplanu jest charakterystyka naszego pomysłu na biznes. Powinna zawierać następujące informacje:
- nazwę firmy i jej formę prawną – określamy, czy jest to np. jednoosobowa działalność gospodarcza, spółka itp.,
- dane adresowe i lokalizację, czyli miejsce prowadzenia działalności,
- datę rozpoczęcia działalności – kiedy firma została założona lub planowany jest jej start,
- opis właścicieli i kierownictwa – informacje o osobach zarządzających, ich doświadczeniu i kompetencjach,
- misję, wizję oraz cele przedsiębiorstwa – strategiczne założenia i wartości firmy,
- strukturę organizacyjną – sposób organizacji firmy i podział odpowiedzialności,
- zakres działalności – opis oferowanych towarów lub usług oraz rynków, na których firma działa lub planuje działać,
- dotychczasowe osiągnięcia – nagrody, certyfikaty i wyróżnienia, które potwierdzają wiarygodność firmy,
- zasoby firmy – obejmuje to m.in. dostępne środki, wyposażenie czy technologie, które wspierają realizację działalności,
- przewagi konkurencyjne i innowacje – unikalne cechy firmy, które wyróżniają ją na rynku oraz plan rozwoju, czyli np. wdrożenia nowych technologii lub rozwiązań,
- grupę docelową klientów – charakterystyka potencjalnych odbiorców produktów lub usług.
Zawarcie wszystkich tych kwestii umożliwia precyzyjną prezentację Twojego pomysłu na biznes, jego możliwości oraz gotowości do realizacji wyznaczonych celów biznesowych.
Opis produktu
Charakterystyka produktu w biznesplanie opiera się na szczegółowej analizie głównego przedmiotu działalności firmy. Jeśli do tej pory go nie wybrałeś, to jest właśnie moment, aby to zrobić.
W tej części opisujesz cechy produktu lub usługi, które wyróżniają ją na tle konkurencji. Szczególnie ważne są tutaj:
- cena: strategia cenowa, koszt jednostkowy, ceny konkurencji, stosowane rabaty oraz obecny i prognozowany udział w rynku,
- dystrybucja: strategia sprzedaży, wykorzystywane kanały dystrybucji, partnerzy handlowi i zawarte umowy, formy płatności oraz obsługa posprzedażowa i serwis,
- dodatkowe informacje: przewagi konkurencyjne produktu, wartość dla klienta, technologia produkcji, posiadane prawa autorskie i patenty, plany modernizacji, regulacje prawne dotyczące produktu oraz fazy jego cyklu życia.
Taki opis pozwala kompleksowo przedstawić produkt czy usługę, podkreślając ich unikalność i przygotowanie do wejścia na rynek.
Pracownicy i zarządzający firmą
Kadra stanowi kluczowy element biznesplanu, który ma istotny wpływ na sukces całego przedsięwzięcia. Na tym etapie należy przedstawić szczegółowe informacje dotyczące kwalifikacji osoby prowadzącej firmę lub kadry kierowniczej. Obejmuje to m.in.: wiek, doświadczenie zawodowe, historię kariery, osiągnięcia, a także posiadane certyfikaty, patenty czy prawa autorskie.
Jeśli planowane jest zatrudnienie pracowników, warto opisać również ich kwalifikacje. Niezbędne jest także przedstawienie struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa oraz systemu komunikacji wewnętrznej. W przypadku spółek należy uwzględnić podział obowiązków pomiędzy poszczególnymi członkami zarządu.
Dodam jeszcze, że biznesplan powinien zawierać też informacje na temat:
- polityki płacowej,
- zatrudnienia i szkoleń,
- systemu kontroli i monitoringu prowadzonych działań,
- ewentualnym korzystaniu z usług doradczych.
Otoczenie konkurencyjne i analiza rynku
Część biznesplanu dotycząca rynku i konkurencji ma za zadanie dokładnie przedstawić otoczenie, w którym będzie działać firma. Należy więc szczegółowo opisać rynek, na którym przedsiębiorstwo zamierza funkcjonować, uwzględniając aktualne trendy w branży, konkurentów oraz grupę docelową klientów.
Analiza powinna być na tyle wyczerpująca, aby zarówno przedsiębiorca, jak i odbiorca planu biznesowego mogli jasno zrozumieć sytuację rynkową. Ważnym elementem jest także ocena mocnych i słabych stron firmy (tzw. analiza SWOT) oraz identyfikacja potencjalnych zagrożeń, które mogą wystąpić podczas prowadzenia działalności.
Reklama i marketing
Na tym etapie należy przedstawić strategię marketingową oraz metody promocji i reklamy oferowanych towarów lub usług. Ogromne znaczenie ma dokładne określenie grupy docelowej, czyli potencjalnych odbiorców. Pozwoli Ci to wybrać najskuteczniejsze kanały komunikacji i działań marketingowych.
Opis strategii powinien być poparty konkretnymi, merytorycznymi argumentami, które będą uzasadniały jej wybór. Niezbędne jest uwzględnienie tutaj następujących elementów:
- formy reklamy i promocji,
- sposoby i kanały dotarcia do klientów (np. ulotki, foldery, billboardy, prasa, internet, radio, TV),
- budżet przeznaczony na działania reklamowe (określony procent dochodu),
- realizowane i planowane kampanie reklamowe,
- metody budowania pozytywnego wizerunku firmy (Public Relations).
Taki plan marketingowy pomoże Ci skutecznie zaplanować działania promocyjne, które mają na celu dotarcie do klientów, a w efekcie również zwiększenie sprzedaży.
Produkt powiązany z artykułem
Analizy marketingowe działalności
Zarówno analizy marketingowe, jak i ekonomiczne są niezbędnym elementem każdego biznesplanu, co oznacza, że bez nich dokument nie będzie kompletny.
Podstawowa jest tutaj analiza SWOT, która pozwala zidentyfikować mocne i słabe strony przedsięwzięcia, a także określić potencjalne szanse i zagrożenia związane z przyszłym biznesem. Analiza ta stanowi fundament każdego dokumentu tego typu, ponieważ umożliwia realistyczną ocenę pozytywnych i negatywnych aspektów działalności.
Oprócz SWOT warto również rozważyć przeprowadzenie innych powiązanych analiz. Polecane są zwłaszcza analiza pięciu sił Portera czy analiza mikro- i makrootoczenia firmy wraz z mapami konkurencji. Takie działania pozwalają bardziej kompleksowo spojrzeć na rynek i otoczenie planowanego przedsięwzięcia.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, zachęcam do zajrzenia tutaj: Jak przygotować biznesplan? Znajdziesz tam m.in. przykład analizy SWOT, co może Ci się przydać.
Plan wraz z harmonogramem realizacji
Pisząc biznesplan, musisz pamiętać, że niezbędne jest ustalenie kluczowych celów firmy. Warto skupić się na przedstawieniu sposobów ich realizacji na okres co najmniej pięciu lat.
Skoncentruj się przede wszystkim na celach firmy i przewidywanych terminach ich osiągnięcia. Nie zapomnij też o metodach realizacji poszczególnych celów, które mogą zwiększyć szanse powodzenia. Warto również wskazać główne czynniki, które będą miały wpływ na powodzenie Twoich planów dotyczących własnego biznesu.
Analiza finansowa
Opracowanie biznesplanu nie może obyć się bez porządnej analizy finansowej. Powinna ona obejmować przygotowanie planu finansowego inwestycji wraz z prognozą przyszłej sprzedaży oraz kosztów jej realizacji.
Tak naprawdę stanowi to fundament do podjęcia decyzji o rozpoczęciu działalności. Bez takiego przygotowania trudno skutecznie funkcjonować na rynku. Dlatego też analiza finansowa, obok analizy rynku, jest jedną z najważniejszych części biznesplanu.
Zawartość tej części w dużej mierze zależy od odbiorcy i celu biznesplanu. Zawsze powinna jednak zawierać trzy podstawowe elementy:
- bilans,
- rachunek zysków i strat (wraz z prognozowanymi nakładami inwestycyjnymi),
- rachunek przepływów pieniężnych, czyli m.in. wydatków i dochodów.
Ponadto warto uwzględnić w niej także:
- źródła finansowania działalności,
- analizę progu rentowności,
- stopę zwrotu zainwestowanego kapitału,
- informacje o aktualnym i przyszłym zapotrzebowaniu na kapitał,
- założenia, na podstawie których sporządzono prognozy.
Chciałbyś opracować profesjonalny biznesplan własnej działalności gospodarczej, ale nie wiesz, jak się do tego zabrać? Możesz zlecić to nam! Zajmujemy się tworzeniem biznesplanów w ramach usługi modelowania finansowego. Przejrzyj ofertę i daj znać, co możemy dla Ciebie zrobić.
Jakie są funkcje biznesplanu?
Biznesplan pełni zasadnicze funkcje zarówno wewnątrz przedsiębiorstwa, wspierając zarządzanie i kontrolę, jak i na zewnątrz, pomagając w pozyskiwaniu środków oraz budowaniu pozytywnego wizerunku firmy.
Jest narzędziem niezbędnym do skutecznego prowadzenia i rozwoju działalności gospodarczej, zwłaszcza w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw.
Zdaniem K. Cyrana biznesplan pełni wiele funkcji. Można je podzielić na wewnętrzne i zewnętrze. W poniższej tabeli znajdziesz je wszystkie wraz z opisami.
| Funkcja biznesplanu | Opis funkcji |
|---|---|
|
Funkcje wewnętrzne |
|
|
Planistyczna |
Pozwala na określenie celów przedsiębiorstwa oraz sposobów ich osiągnięcia, umożliwiając analizę różnych wariantów działania i wybór optymalnej strategii rozwoju. |
|
Kontrolna |
Umożliwia monitorowanie realizacji założonych celów oraz porównywanie wyników rzeczywistych z planowanymi, co pozwala na szybkie reagowanie i wprowadzanie korekt. |
|
Organizacyjna |
Pomaga w podziale zadań i odpowiedzialności w zespole, usprawniając zarządzanie codzienną działalnością firmy. |
|
Motywacyjna |
Jasno określone cele i strategie działania stanowią źródło motywacji dla pracowników, zwiększając ich zaangażowanie w realizację zadań. |
|
Optymalizacyjna |
Umożliwia racjonalne gospodarowanie zasobami firmy, zarówno finansowymi, jak i ludzkimi, poprzez przemyślane zaplanowanie działań. |
|
Funkcje zewnętrzne |
|
|
Pozyskiwanie finansowania |
Biznesplan jest kluczowym dokumentem dla banków, inwestorów i instytucji dotacyjnych, umożliwiając ocenę opłacalności przedsięwzięcia i przekonując do zaangażowania kapitału. |
|
Prezentacyjna |
Służy jako narzędzie komunikacji z otoczeniem firmy – potencjalnymi partnerami, kontrahentami i klientami, pokazując profesjonalizm i przygotowanie przedsiębiorstwa. |
|
Negocjacyjna |
Ułatwia prowadzenie rozmów z inwestorami, dostawcami i innymi interesariuszami, prezentując rzetelnie przygotowaną koncepcję biznesową. |
|
Legitymizacyjna |
Stanowi dowód, że firma działa w sposób przemyślany i uporządkowany, co zwiększa jej wiarygodność w oczach zewnętrznych podmiotów. |
Znaczenie biznesplanu w realizacji funkcji zarządzania
Zdaniem K. Cyrana biznesplan pełni kluczową rolę w realizacji funkcji zarządzania w przedsiębiorstwie, zarówno w kontekście działań wewnętrznych, jak i reprezentacji firmy na zewnątrz.
Jego wewnętrzna funkcja wiąże się bezpośrednio z czterema podstawowymi obszarami zarządzania: planowaniem, organizowaniem, motywowaniem oraz kontrolowaniem. To właśnie dzięki biznesplanowi możliwe jest skuteczne kierowanie firmą i realizacja wyznaczonych celów.
Największe znaczenie ma on jednak w obszarze planowania i kontrolowania. Planowanie stanowi punkt wyjścia dla wszelkich działań przedsiębiorstwa, pozwalając na przemyślane i szczegółowe zaprojektowanie strategii oraz operacyjnych planów działania. Bez tego etapu dalsze działania mogą być mniej efektywne i chaotyczne.
Z kolei funkcja kontrolna umożliwia monitorowanie postępów, porównywanie osiągniętych wyników z założeniami oraz identyfikowanie ewentualnych błędów, co pozwala na szybkie wprowadzanie korekt i utrzymanie kursu na realizację celów.
W praktyce przedsiębiorcy szczególnie cenią sobie możliwość śledzenia wskaźników finansowych oraz kontrolę prawidłowości wykonywanych zadań. W przeciwieństwie do tego, biznesplan ma mniejsze znaczenie w zakresie organizowania pracy i motywowania zespołu.
Niektóre elementy zwykle nie są w nim szczegółowo rozwijane ani wykorzystywane w codziennym zarządzaniu, np. dopasowanie pracowników do zadań czy kształtowanie postaw i zaangażowania.
Analizy wskazują, że większość firm korzysta z biznesplanu podczas realizacji operacyjnych działań, ale tylko nieco ponad 40% przedsiębiorstw regularnie weryfikuje swoje wyniki względem założeń planu. Najczęściej robią to średnie firmy, które mają dobrze opracowane strategie i rozumieją znaczenie systematycznego monitorowania postępów.
Natomiast mikroprzedsiębiorstwa, mimo że często sporządzają biznesplany, rzadko wykorzystują je w praktyce. Może to oczywiście wynikać z faktu, że tworzą je głównie w celu uzyskania dofinansowania (np. dotacji), a nie jako narzędzie realnego zarządzania. W takich przypadkach biznesplan staje się dokumentem formalnym, który niekoniecznie przekłada się na skuteczną realizację celów biznesowych.
Co powinien zawierać biznesplan na dotacje?
Jak mówiłem,
biznesplan jest dokumentem, który opisuje zaplanowane przedsięwzięcie. Bardzo często bywa wykorzystywany w celu pozyskania dofinansowania na swój biznes.
Jeśli zależy Ci na tym, aby uzyskać środki na własną działalność, to powinieneś zadbać, aby ten dokument został odpowiednio przygotowany. Chodzi o to, aby uwzględniał wszystkie ważne elementy, które potwierdzą zasadność i realność przedsięwzięcia.
biznesplan jest dokumentem, który opisuje zaplanowane przedsięwzięcie. Bardzo często bywa wykorzystywany w celu pozyskania dofinansowania na swój biznes.
Jeśli zależy Ci na tym, aby uzyskać środki na własną działalność, to powinieneś zadbać, aby ten dokument został odpowiednio przygotowany. Chodzi o to, aby uwzględniał wszystkie ważne elementy, które potwierdzą zasadność i realność przedsięwzięcia.
Niezależnie od tego, czy chcesz uzyskasz dofinansowanie z urzędu pracy, czy też dotacje unijne, zwróć uwagę na następujące kwestie:
- dostosuj biznesplan do wymagań instytucji przyznającej dotację, najlepiej sprawdzić wymagania jeszcze przed jego tworzeniem. Często jest on częścią wniosku o dofinansowanie i musi być sporządzony na specjalnym formularzu lub według określonej struktury,
- przedstaw realny i opłacalny pomysł na biznes, który odpowiada rzeczywistym potrzebom rynku i klientów. Podkreśl misję firmy oraz uzasadnij, dlaczego przedsięwzięcie ma szansę powodzenia,
- uwzględnij analizę ryzyka i środki zaradcze – dzięki temu pokażesz, że masz świadomość potencjalnych zagrożeń i jesteś przygotowany do ich minimalizacji.
Pamiętaj też, że Twój biznesplan to dokument, który musi być rzetelny i skrupulatny. W końcu będzie analizowany i oceniany przez instytucje zajmujące się finansowaniem, a ludzie tam pracujący na pewno się na tym znają.
Potrzebujesz konsultacji z doświadczonym specjalistą? Przejrzyj naszą ofertę konsultacji biznesowych i odezwij się do nas. Jesteśmy w stanie pomóc nie tylko w kwestii biznesplanu, ale też innych działań biznesowych. Razem możemy zdziałać więcej!
Podsumowanie
Jak widzisz, biznesplan to praktyczny dokument, który pomaga uporządkować pomysł na firmę, zaplanować jej działanie i zwiększyć szanse na sukces.
Mam nadzieję, że po zapoznaniu się z tym artykułem wiesz już, jak przygotować taki dokument, który będzie klarowny, przekonujący i praktyczny.
Główne wnioski:
1. Biznesplan jest kluczowym narzędziem do organizacji, które pomaga uporządkować pomysły, określić cele i strategie działania firmy oraz przekonać inwestorów i instytucje finansowe do wsparcia przedsięwzięcia.
2. Dobry biznesplan powinien być jasny, czytelny i zawierać takie elementy jak: streszczenie wykonawcze, charakterystyka przedsiębiorstwa, opis produktu, kadra zarządzająca, analiza rynku i konkurencji, strategia marketingowa, analizy marketingowe i finansowe oraz plan realizacji z harmonogramem.
3. Mikrofirmy często tworzą biznesplany głównie w celu uzyskania finansowania, traktując je jako dokument formalny, co ogranicza ich praktyczne wykorzystanie do zarządzania i realizacji celów biznesowych.
Wycena Firmy – Lista Promptów ChatGPT
Autor: Mateusz Laska
- Biegły sądowy przy Sądzie Okręgowym w Warszawie z zakresu wyceny przedsiębiorstw
- Doradca Inwestycyjny nr 570 od 2016r.
- Makler Papierów Wartościowych nr 2931 od 2014r.
Specjalizuje się w wycenie przedsiębiorstw, modelowaniu finansowym, badaniu due diligence, analizie funduszy inwestycyjnych, emitentów akcji i obligacji, ze szczególnym naciskiem na sektor deweloperski/budowlany oraz branżę pożyczkową/windykacyjną. W dotychczasowej karierze zawodowej odpowiedzialny za badanie zdolności kredytowej emitentów, strukturyzowanie transakcji oraz kontakt z inwestorami instytucjonalnymi (TFI, OFE). Aktualnie właściciel Corporate Mind Sp. z o.o. – firmy konsultingowej, która świadczy usługi finansowe dla przedsiębiorstw. Poprzednio dyrektor ds. Inwestycji w jednym z wiodących domów maklerskich na polskim rynku kapitałowym, gdzie nadzorował oraz koordynował transakcje kapitałowe o wartości ponad 600 mln w latach 2018 – 2023.
Poszukaj innych materiałów w tym temacie
Najnowsze artykuły dostępne w Akademii
Wycena Firmy – Lista Promptów ChatGPT
Chcesz szybko i skutecznie oszacować wartość swojej firmy? Skorzystaj z gotowych promptów do ChatGPT, które pozwolą Ci na wycenę metodą DCF, porównawczą i majątkową. Pobierz listę i zyskaj przewagę w analizie finansowej!